Fotocredits: Doğukan Akbaş
In 2023 registreerde Amsterdam 22,1 miljoen toeristische overnachtingen, terwijl de grens op 20 miljoen ligt. Daarnaast kwamen er dat jaar ook 15,1 miljoen dagjesmensen naar de stad. Voor 2024 voorspelt de gemeente zelfs een stijging naar 25 miljoen overnachtingen.
De coronapandemie zorgde tijdelijk voor een vrijwel lege stad, maar sindsdien is het toerisme sterker dan ooit teruggekeerd. Stichting Amsterdam Heeft Een Keuze, bestaande uit zo’n 1700 bewoners, ziet in deze ontwikkelingen aanleiding om juridische stappen te zetten.
De gemeente besloot in 2021, mede naar aanleiding van een petitie met ruim 30.000 handtekeningen, een limiet van 20 miljoen overnachtingen per jaar in te stellen. Die limiet zou als signaal dienen: als het aantal overnachtingen boven de grens uitkomt, zou de gemeente ingrijpen.
De bewoners stellen dat dit onvoldoende is gebeurd. Volgens initiatiefnemer Jasper van Dijk moeten regels ook voor de gemeente zelf gelden: "Ik, als Amsterdammer, houd mij aan lokale regelgeving. Ik verwacht dat de gemeente zich ook aan haar eigen regels houdt."
De gemeente heeft de afgelopen jaren wel verschillende maatregelen ingevoerd om het toerisme te reguleren. Voorbeelden zijn de hotelstop, het blowverbod op de Wallen en kortere openingstijden voor de horeca. De bewoners vinden deze stappen echter niet toereikend.
Zij noemen aanvullende maatregelen zoals het zogenoemde i-criterium (waardoor toeristen geen toegang krijgen tot coffeeshops) en een verdere verhoging van de toeristenbelasting als mogelijke oplossingen. Toch zijn ook daar kanttekeningen bij: het i-criterium werd eerder weggestemd door de gemeenteraad en de toeristenbelasting in Amsterdam is al een van de hoogste in Europa. Uit onderzoek blijkt dat een echt afschrikwekkend effect pas zou ontstaan bij een verdrievoudiging van de belasting.
Vervolg
De rechtszaak is op initiatief van Stichting Amsterdam Heeft Een Keuze en heeft als doel de gemeente via juridische weg te dwingen zich aan haar eigen grens te houden. Wanneer de zaak dient, is nog niet bekend.